Goedemorgen weekend 744

	RTV Stichtse Vecht De locale mediainstelling van Stichtse Vecht	Terug

Goedemorgen weekend aflevering 744 - 22 juni 2024

Presentatie: Andre Timmer & Eric Loman

Gasten:

Gebeurtenissen

22 juni is de 173ste dag van het jaar (174ste dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 192 dagen tot het einde van het jaar.

Wereldfeesten (beleven.org)

Datum	Land/gebied	Soort	Feest
zaterdag 22 juni 2024	Zweden	Nationale feestdag	Midsommardagen (Midzomerdag). In Zweden de zaterdag na de vrijdag die het dichts bij 21 juni ligt. Zie: Midsommarafton (Midzomeravond)

Historische gebeurtenissen (Wikipedia)

• 2022 - Afscheidsconcert Rob de Nijs.
• 1990 - In Berlijn wordt grenspost Checkpoint Charlie, na 29 jaar, opgeheven.
• 1941 - Nazi-Duitsland begint Operatie Barbarossa, de grootste militaire onderneming in de geschiedenis, tegen de Sovjet-Unie.
• 1812 - Napoleon verklaart de oorlog aan Rusland.
• 1634 - Rembrandt van Rijn huwt met Saskia van Uylenburgh.
• 1633 - De inquisitie dwingt Galileo Galilei tot het afzweren van het heliocentrisme en de stelling dat de aarde in het universum niet stilstaat, maar draait.

Weer

Dagrecords

	Officiële records				Landelijke records
Gebeurtenis	Jaar	Extreem	Locatie		Jaar	Extreem	Locatie
Laagste etmaalgemiddelde temperatuur (°C)	1921	9,9	De Bilt		1964	9,1	Eindhoven
Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur (°C)	1983	23,9	De Bilt		2017	26,7	Maastricht
Laagste minimumtemperatuur (°C)	1903	3,6	De Bilt		2010	2,5	Eelde
Hoogste minimumtemperatuur (°C)	2017	17,1	De Bilt		2017	19,4	Maastricht
Laagste maximumtemperatuur (°C)	1921	11,9	De Bilt		1921	11,9	De Bilt
Hoogste maximumtemperatuur (°C)	1941	31,2	De Bilt		2017	35,2	Arcen
Hoogste uurgemiddelde windsnelheid (m/s)	1950	13,4	De Bilt		1918 1934 1984 2012	19,0 19,0 19,0 19,0	De Kooy Vlissingen Huibertgat IJmuiden
Hoogste windstoot (m/s)	1958	19,0	De Bilt		2016	27,0	Schaar
Langste zonneschijnduur (uur)	2022	15,5	De Bilt		1942 2020 2022	15,7 15,7 15,7	Eelde Berkhout, De Kooy, Lauwersoog, Stavoren Berkhout, De Kooy
Langste neerslagduur (uur)	1972	9,8	De Bilt		2015	13,4	Maastricht
Hoogste etmaalsom van de neerslag (mm)	1932	25,7	De Bilt		1982	59,0	Schiphol
Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid (%)	1959, 1983	54	De Bilt		1938	39	Maastricht

Weerspreuk: Als het koud en nat is in Juni, dan is het de rest van het jaar ook mis.

De plaat van vandaag

Joni Mitchel - Big Yellow Taxi

Mitchell kreeg pianoles toen ze zeven jaar was. Toen ze op haar negende als gevolg van polio in het ziekenhuis lag, begon ze te zingen voor haar medepatiënten. Met behulp van een boek van Pete Seeger leerde ze zichzelf gitaar en ukelele spelen.

In 1964, toen ze twintig jaar was, vertelde ze haar ouders dat ze folkzangeres wilde worden in Toronto. Ze verliet voor het eerst West-Canada en vertrok naar Ontario.

Eind 1964 ontdekte Mitchell dat ze zwanger was van haar ex-vriend Brad MacMath. In februari 1965 beviel ze van een dochter. Niet in staat om voor de baby te zorgen, stond ze haar dochter, Kelly Dale Anderson, af voor adoptie. De ervaring bleef privé gedurende het grootste deel van Mitchell's carrière, hoewel ze er in verschillende liedjes op heeft gewezen, zoals "Little Green", dat zij opnam voor het album Blue uit 1971 en "Chinese Cafe", van het album Wild Things Run Fast uit 1982. Het bestaan van haar dochter werd publiekelijk bekend in 1993, toen een kamergenoot uit Mitchell's kunstacademieperiode in de jaren zestig het verhaal van de adoptie verkocht aan een roddelblad. Tegen die tijd was Mitchell's dochter, Kilauren Gibb, al op zoek naar haar biologische ouders. Mitchell en haar dochter ontmoetten elkaar in 1997. Na de reünie zei Mitchell dat ze de interesse in songwriting verloor en later beschouwde ze de geboorte van haar dochter en haar onvermogen om voor haar te zorgen als het moment waarop haar inspiratie voor het schrijven van songs echt was begonnen.

Ze trouwde in 1965 met folkzanger Chuck Mitchell, met wie ze verhuisde naar de VS. Dit huwelijk duurde een jaar. Na de scheiding bleef ze de achternaam Mitchell voeren. In de jaren zestig trad Joni Mitchell regelmatig op in folk-clubs en koffiebars waar ze bekendheid verwierf door haar unieke combinatie van haar stem als mezzosopraan, die langzamerhand verkleurde naar contra-alt, gitaarspel en teksten. Mitchell zong in kleine nightclubs in Saskatoon, Saskatchewan en elders in Canada, voordat ze optrad in Toronto.

Ze werd in 1968 bevriend met de Amerikaan David Crosby en woonde in Los Angeles. Ze trad op in het voorprogramma van Crosby, Stills & Nash en ging met Graham Nash in Laurel Canyon wonen. Mitchell was destijds veel vaker in de Verenigde Staten dan in haar geboorteland. Ze ging in 1969 niet naar het festival in Woodstock, omdat ze de volgende dag moest optreden in een televisieshow en haar manager haar daarom tegenhield, maar volgde het wel op televisie vanuit haar hotelkamer in New York en schreef het nummer Woodstock ("we are stardust, we are golden") dat later een wereldhit voor Crosby, Stills, Nash & Young werd. Het jaar 1970 gebruikte ze om meer instrumenten te leren spelen, nieuwe teksten te schrijven en om te schilderen. Alhoewel ze vaak in Los Angeles was en die stad cultureel erg stimulerend vond, klaagde ze er over de zware luchtvervuiling.

Mitchell had hits met onder andere Big yellow taxi (een liedje over de milieuproblematiek), The circle game, Chelsea morning en Both sides now. Veel van haar teksten gingen over emotionele ervaringen of waren maatschappijkritisch. Ze hekelde vaak de consumptiedrang, het militarisme in de VS en de uitbuiting van de Derde Wereld.

Joni Mitchell werd geïnspireerd tot het schrijven van dit nummer tijdens een bezoek aan Hawaï. Ze keek vanuit het raam van haar hotel naar het berglandschap aan de Stille Zuidzee en daarna naar beneden, naar de parkeerplaats. Deze leek onafzienbaar en het scherpe contrast met het 'paradijs' dat ze even daarvoor had gezien bracht een schok bij haar teweeg. Het lied gaat onder andere in op het vernietigen van een natuurlijk landschap en het gebruik van DDT. Met de zin "Don't it always seem to go / That you don't know what you've got / Till it's gone" hekelt de artieste de kortzichtigheid van velen die pas de waarde van iets beseffen, wanneer het te laat is.

In Nederland werd de plaat destijds veel gedraaid op Radio Veronica, Radio Mi Amigo, Radio Caroline en Hilversum 3 en werd een radiohit. De plaat bereikte de 27e positie in de Nederlandse Top 40 op Radio Veronica en de 19e positie in de Hilversum 3 Top 30 op Hilversum 3.

Het nummer is vaak gecoverd ( Amy Grant, Melanie Safka, Sandi Thom, Billie Joe Armstrong, Kaya, Pinhead Gunpowder, Paul Tillotson, Moya Brennan, Keb Mo, Chris Thomas King, Keren Ann, het a capella-kwintet Toxic Audio en Bob Dylan, die de tekst deels herschreef). In Frankrijk heeft Joe Dassin (Amerikaans-Franse zanger, bekend van Champs-Elysees) een Franse versie opgenomen.

In 1971 verscheen haar album Blue. In 2020 plaatste het Amerikaanse muziekmagazine Rolling Stone Magazine dit album op nummer drie van hun lijst The 500 Greatest Albums of All Time.