De Geheime zender

	RTV Stichtse Vecht De locale mediainstelling van Stichtse Vecht	Terug

De geheime zender is eigenlijk geen programma dat gestart is bij RTV Stichtse Vecht. De geheime zender kent een lange geschiedenis net als haar presentator: Freddy van de Velde. Al voor de fusie van Radio Polderland met RTV Maarssen presenteerde Freddy zijn programma als een echte geheime zender. Verbonden in de - toendertijd gebruikelijke - piratenradiozenders zond Freddy muziek uit vanuit de polder voor iedereen die verknocht was aan Nederlandse muziek. Onderstaand een historisch verslag van Freddy van de Velden zelf over de begintijd van De Geheime Zender!

De voorgeschiedenis van "de geheime zender"

Dit artikel gaat in op deze voorgeschiedenis, en beschrijft ook de radiogeschiedenis van de initiatiefnemers Freddy van de Velde en technicus Dick.

Het hele artikel kan worden samengevat onder de noemer "hoe jongensdromen in vervulling gingen".

Over Freddy van de Velde

"Piraat worden dat kun je niet, dat ben je of dat ben je niet, sterker nog; dat heb je in je of niet, het zit in je genen, het is erfelijk bepaald". In deze volzin definieert de in 1947 geboren Freddy van de Velde (alias voor Willem Boele) het piratenleven. Als puber van 14 was Willem in 1961 al enorm gefascineerd van het zendschip Radio Veronica, de allereerste Hollandse piraat op zee. Willems piratengevoel werd naarmate er meer zeezenders kwamen (Radio Caroline, Radio Londen, Radio Noordzee) alleen maar sterker. Veronica was door de grote hoeveelheid Nederlandstalige muziek bij Willem favoriet. Uit die tijd stamt al zijn -later vervulde- hartenwens ooit een eigen radiostation te bezitten, waarop het Nederlandse piratenlied een prominente plaats zou innemen. Net 16 jaar, en dus gerechtigd om brommer te rijden ging Willem met dit vervoermiddel van zijn woonplaats Kockengen naar de Hilversumse Zeedijk alwaar toentertijd de kleine studio van Radio Veronica gevestigd was. Alle hulp was welkom bij de zeepiraat die vooraf aan land zijn  programma's maakte. Omdat ook de nachtelijke uren gevuld moesten worden, mochten jeugdige radio-enthousiastelingen non-stop banden maken voor die uren. En, u raadt het al, één van hen in 1963 was Willem. Op de middelbare school (gymnasium) liet Willem duidelijk blijken wat z'n toekomstideaal was; Nederlandstalige (piraten) programma's maken en presenteren. Na z'n militaire diensttijd waarin Willem het schitterend vond, -hoewel het zijn taak niet was - om veel door de microfoon van een militaire zender te praten, stond hij in 1969 voor een groot dilemma; ofwel het radiowezen in of het bedrijfsleven in. Willem's ouders zagen het radioavontuur van zoonlief niet zitten, en al helemaal niet als werknemer van een piraat, want dat was in die tijd een besmette naam. Willem was niet voor één gat te vangen en besloot om z'n ouders te plezieren door een baan te nemen in het bedrijfsleven, maar als grote hobby; het radiowezen (lees het piratenleven) erbij te doen. Omdat we in die jaren (1969 / 1970) nog niet de beschikking hadden over computers of teletekst werden belangrijke dorpsmededelingen en activiteiten aangekondigd middels een geluidswagen waarvoor een vergunning moest worden afgegeven. Willem zag zijn kans schoon en reed vele malen met een geluidsinstallatie op z'n auto door zijn dorp om iedereen ergens op te attenderen. Willem hield zijn dorp Kockengen zo goed op de hoogte van alles, dat hij van de toenmalige burgemeester een geluidswagenvergunning voor het leven kreeg. Tussen alle dorpsmededelingen door schalden de mooie piratenplaatjes middels een cassetterecorder door de luidsprekers. Ook tegenwoordig rijdt Willem nog wel eens met zijn geluidswagen door het dorp om activiteiten bekend te maken, en nog steeds compleet met piratenmuziek. Tussen 1974 en 1980 zocht Willem frequent de radioband af (zowel middengolf als FM band) om te luisteren naar piraten. Toen er begin tachtiger jaren piratenzenders met het Hollandse lied in de eigen regio in de lucht kwamen, begon het meer en meer te kriebelen bij Willem. Van het luisteren naar een geheime zender naar het zelf hebben van een geheime zender is maar één stap.

Over technicus Dick

Technicus Dick (geboren in 1967) had al op lagere school leeftijd interesse in radio, ook bij hem speelden de zeezenders een rol. Radio Veronica was toen al gestopt, maar de zeezenders Radio Caroline en Radio Mi Amigo werden vrijwel dagelijks beluisterd. Ook luisterde hij regelmatig naar Radio Luxemburg, deze zender had ook programma's met Nederlandse presentatie. Hij was vooral gefascineerd door de technische kant van de radio, hoe was het mogelijk dat het zendersignaal via onzichtbare golven bij zijn radio kwam en weer hoorbaar werd? Vanaf ongeveer 11 jarige leeftijd werd regelmatig een oud radiotoestel opengemaakt, dan wel volledig gesloopt, en werd vol verwondering de elektronica binnenin bestudeerd. Later werden her en der boeken over radiotechniek geleend, en aandachtig doorgelezen, en zo vergaarde hij zich al op jonge leeftijd enige kennis over de technische kant van de radio. In 1980, Dick was toen 13, hoorde hij voor het eerst een radiopiraat op de FM band, dat was Radio 2000 uit Maarssen. Als het kon werd elke uitzending van deze Nederlandstalige piraat beluisterd, enkele vrienden van hem luisterden ook trouw, en er werden over en weer plaatjes aangevraagd voor elkaar. Later kwamen er nog meer FM piraten bij waarnaar geluisterd werd, In die tijd kwam het verlangen om ooit ook eens technicus te worden bij een radiopiraat. Na de lagere school ging Dick naar de LTS om bouwkunde te leren, maar dat was toch niet de richting die helemaal bij hem paste. Vervolgens is hij naar de MTS gegaan en overgestapt naar de studierichting elektronica, dat was ook de tijd dat hij zijn eerste zendertjes bouwde, eerst kleintjes, later steeds grotere. Na de MTS volgde hij nog een HTS opleiding elektronica.

Radio Heidekrekel

Het is 1982 en Willem Boele heeft het plan opgevat om een radiostation op te richten in zijn woonplaats Kockengen. Omdat Willem zelf geen technicus is, roept hij de hulp in van Jim, de technicus en presentator van Radio 2000 uit het naburige Maarssen. Jim richt een radiostudio in op de zolder van het woonhuis van Willem, en hij zorgt ook voor een zender. Terwijl Jim hard werkt aan de technische voorzieningen, brengt Willem de bevolking van zijn woonplaats op diverse manieren op de hoogte van het station in wording. Op 11 december 1982 is het zover; alle voorbereidingen zijn afgerond, en het eerste radiostation van Kockengen gaat de lucht in. De naam van het station is: Radio Heidekrekel. Vele dorpsgenoten zaten vanaf 18.00 uur aan de radio gekluisterd om het nieuwe station te horen. De eerste klanken van het programma waren van de Heidemelodie van de Heikrekels, deze plaat was namelijk als herkenningsmelodie (tune) gekozen. Het programma was geheel Nederlandstalig, en Willem Boele deed de presentatie (onder zijn eigen naam). Ook over het adres van het nieuwe station werd niet geheimzinnig gedaan, adres en telefoonnummer werden gewoon via de ether bekendgemaakt. Tijdens de uitzending konden de mensen bellen om een verzoekplaatje aan te vragen. De telefoon heeft die avond roodgloeiend gestaan, en de telefonistes Alie (de vrouw van Willem) en Corry (telefoniste van Radio 2000) hadden de handen vol om iedereen te woord te staan en de verzoekjes te noteren. In totaal belden er die  avond 111 mensen. Om de aangevraagde platen op te zoeken was ook iemand nodig, de zogeheten platenbaas. Deze taak werd vervult door de nog jeugdige Appie van der Heide, later komen we hem nog tegen als stuwende kracht achter Condor Radio. Technicus Dick heeft die avond ook geluisterd naar Radio Heidekrekel, en was ook één van de bellers voor een verzoekplaatje. Maar verder kende hij Willem nog niet persoonlijk. Ook de originele zendantenne van Radio Heidekrekel staat nog steeds op Willem's huis. De frequentie van Radio Heidekrekel was 103 MHz, het zendvermogen ongeveer 50 Watt en de antennehoogte ongeveer 9 meter. Omdat er in die tijd nog vrij weinig zenders op de FM band zaten was het signaal tot in de weide omtrek te ontvangen. Er kwam zelfs een ontvangstrapport vanaf de Veluwe. Na die gedenkwaardige 1e uitzending van Radio Heidekrekel bleef het echter stil in de Kockengense ether. Want op 15 december 1982 nam de plaatselijke politie de zender in beslag

Radio Hemi

Lang bleef het niet stil in de ether, want vanuit buurgemeente Kamerik was al enige tijd Radio Milano actief. En vanaf 2 januari 1983 was Radio Heidekrekel weer te horen, maar nu als gaststation bij Radio Milano. Deze twee stations sloten al snel een hecht samenwerkingsverbond, en vanaf 15 januari 1983 werd er officieel samengewerkt. De naam van het station was aanvankelijk; Radio Heidekrekel / Milano maar dat werd op voorstel van een luisteraar samengetrokken tot Radio Hemi (van beide namen de eerste letters). Hemi werd een begrip in het weide poldergebied rondom Kockengen en Kamerik. De uitzendtijden waren toen:

• Zaterdagavond van 18.00 tot 23.00 uur en
• Zondagmiddag van 12.00 tot 17.30 uur.

De presentatoren waren Klaas Vaak (van Radio Milano) en Willem Bever (zoals Willem Boele zich toen noemde). Ook bij Radio Hemi konden de mensen bellen voor verzoekjes, hier werd zeer veel gebruik van gemaakt. De telefonistes waren in die tijd: Alie (we kwamen haar al eerder tegen) en Corrina (de vriendin van Klaas Vaak).

Radio Hemi groeide en bloeide, halverwege februari 1983 werd er zelfs een fanclub opgericht, die onder de bezielende leiding van Piraten Oma na 1 maand al 100 leden telde. Er werden Hemi stickers en Hemi T-shirts gemaakt, welke bij de luisteraars gretig aftrek vonden. Op 29 april 1983 werd er een grote bingo avond georganiseerd door Radio Hemi, deze werd druk bezocht en was een groot succes. De populariteit van Radio Hemi was erg groot, en het was dan ook een klap voor de lokale gemeenschap toen Radio Hemi tot zwijgen werd gebracht. Dat gebeurde op een zonnige 10e juli 1983 tijdens de 49e uitzending. Tijdens deze inval door de Radio Controle Dienst werd voor vele duizenden guldens aan apparatuur en platen in beslag genomen. De reeds lang aangekondigde jubileum uitzending, de 50e, op 17 juli 1983 ging toch door met een geleende zender, mede door de welwillende medewerking van collega zendpiraten. Deze 50e uitzending was tevens de laatste Hemi uitzending. Hoewel er wel plannen waren om Hemi weer in de lucht te krijgen kwam dit er toch niet van, en werd het enige tijd stil in de lokale ether. In de tijd dat Radio Hemi nog operationeel was, diende op 13 juni 1983 de rechtszaak tegen Radio Heidekrekel. Daarin werd Willem veroordeeld tot het betalen van 300 gulden (€ 135) boete, conform de eis van de officier van justitie. In november 1984 diende de rechtszaak tegen Radio Hemi, beide programmamakers van Hemi kregen en een geldboete van 250 gulden (€ 115).

Radio Discus 

Willem Bever (Willem Boele dus) ging na Radio Hemi verder onder de naam; Freddy van de Velde, en werkte een tijdje voor Radio Discus. Radio Discus zond uit op de 101 MHz vanuit de regio Bodegraven, iedere werkdag van 18.00 tot 24.00 uur. Freddy verzorgde daar het programma "Bedtijd" van 23.00 tot 24.00 uur. Radio Discus was met enige onderbrekingen in de ether van januari t/m april 1984, waarna het station uit eigener beweging ophield met het verzorgen van programma's.

Radio Europa

Vervolgens stond Radio Europa op de stoep met de vraag of Freddy wilde presenteren vanaf het zendschip "De Magdalena" vanaf de Reeuwijkse plassen. Ook hier was van de Velde voor te vinden. Op de FM 103 MHz verzorgde hij het koffietijd programma iedere zaterdagmorgen van 10.00 tot 12.00 uur. Radio Europa zond gedurende de eerste maanden van 1985 ieder weekend uit, maar stopte omdat de mankracht ontbrak om het geheel draaiend te houden.

Radio De vrije Vogel

Na Radio Europa ging Freddy van de Velde verder bij Radio De Vrije Vogel, vanuit de Krimpenerwaard. Vanaf maart 1985 verzorgde hij daar op maandagavond van 18.00 tot 20.00 uur de "Freddy van de Velde Show" , één uur een gevarieerd programma eigen keus, en één uur aangevraagde verzoekjes. Freddy stopte veel Nederlandse muziek in zijn gevarieerde programma's, dit tot ergernis van de programmaleiding. Toen duidelijk werd dat er op deze basis niet verder gewerkt kon worden stopte Freddy in oktober 1985 zijn medewerking aan De Vrije Vogel. Dit tot groot verdriet van de luisteraars naar later bleek, want Freddy's Hollandstalige uur met "niet top 40" muziek sloeg aan. Velen beseften dat er méér Nederlandstalig was dan alleen Nederlandstalige top 40 platen.